Ruimte maken voor verandering
Wie in het ontwikkelproces is advocaat
van de factor tijd? Bij het ontwikkelen van
gebouwen is men vaak sterk gericht op de
primaire huisvestingsbehoefte: het hier en
nu neerzetten van een mooi gebouw, terwijl
men onvoldoende nadenkt over de toekom-stige
maart 2021 7
veranderingen ervan.
Het tweede inzicht is: ‘Als je doet wat je
deed, krijg je wat je kreeg.’ Wanneer je
niet-circulaire technieken blijft gebruiken,
blijf je niet-toekomstgerichte gebouwen
maken. Maar wij vinden het ook belangrijk
de andere mogelijke uitleg te belichten: als
iets vroeger goed ging, blijf die bewezen
oplossingen dan gebruiken! Dus probeer
niet steeds het wiel opnieuw uit te vinden als
het zinniger is om bewezen technieken en
methoden te gebruiken.
Het derde inzicht is dat los-maakbaar ont-werpen
en makkelijk aanpasbaar bouwen
weliswaar zinvol is, maar ook het gevaar in
zich heeft dat ieder nieuw gebouw te indus-trieel,
rigide en meer van hetzelfde wordt.
Daar ligt dus een mooie vormgevingsopgave:
adaptief en los-maakbaar combineren met
aantrekkelijk, ofwel gezond, inspirerend en
vernieuwend. Wij moeten een gebouwde
omgeving realiseren die dierbaar is. Toe-komstgericht
én gezond.
De toekomst van architectuur is opwinden-der
dan ooit! Vanwege de schaarser wor-dende
grondstoffen en onze missie om als
rentmeester te handelen, maar ook vanwege
een veelheid aan nieuwe materialen, technie-ken
en mogelijkheden. Onze ambitie is die
duurzame toekomst samen vorm te geven
met opdrachtgevers, partners en inspirators.
Welkom!
De toekomst van Architectuur is niet meer
wat ‘ie geweest is. De energietransitie als
gevolg van klimaatverandering brengt grote
uitdagingen met zich mee. En de wereldwijd
toegenomen welvaart heeft tot gevolg dat
grondstoffen steeds schaarser worden.
Circulair bouwen lijkt de heilige graal. Maar
dat begrip is vooralsnog omgeven door een
wirwar aan kreten en ambities.
Binnen het circulair bouwen wordt vaak ver-wezen
naar het model (huisje) van Stewart
Brand. Met zijn boek How Buildings Learn uit
1994 legt hij uit dat hóe gebouwen bedacht
en gemaakt worden, bepalend is voor de lan-getermijnbruikbaarheid
ervan. De factor tijd
blijkt bij realisatie vaak onderschat, wat later
te snel leidt tot leegstand of sloop.
Brand geeft richting aan hoe het wél zou
moeten. Goede gebouwen zijn beter in staat
om zich aan te passen aan nieuwe bewoners,
aan andere vormen van gebruik en aan voort-schrijdend
inzicht. Bovendien zijn ze dier-baar
en het waard om te onderhouden. De
oplossing is om reeds in het ontwerp van het
gebouw de onvoorzien veranderende omstan-digheden
te omvatten. Brand maakt hierin
onderscheid in de verschillende ‘lagen’ binnen
een gebouw, ieder met een eigen levenscy-clus.
Deze lagen Site, Structure, Skin, Services,
Spaceplan en Stuff zijn met elkaar verbonden,
maar ook onderling los-maakbaar.
Bij RoosRos willen wij toekomstgericht ont-werpen
aan gebouwen die adaptief zijn.
Los-maakbaar bouwen zorgt ervoor dat het
gebouw eenvoudig aan te passen is zon-der
dat je steeds nieuw materiaal of nieuwe
grondstoffen nodig hebt.
In ons onderzoek naar hoe wij veranderings-gericht
nog beter kunnen vormgeven, heb-ben
we o.a. de theorie van Brand als leidraad
genomen voor een nieuw perspectief op de
toekomst van ons vak. Dat leverde drie inte-ressante
inzichten op.
COLUMN
Simon Hanemeijer
Architect-partner
RoosRos Architecten
Simon Hanemaaijer,
dit jaar benoemd tot
architect-partner, is
vanaf 2003 betrokken
bij RoosRos en heeft
een grote bijdrage
geleverd aan het vor-men
van de bureauvisie.
Hij is al jaren het
duurzaam geweten
van het architectenbureau,
kritisch én
oplossingsgericht.
Zijn werk kenmerkt
zich door omdenken,
waarbij hij beteke-nisvolle
architectuur
combineert met
boerenverstand.
‘Als je doet wat je deed,
krijg je wat je kreeg’